هدف:
منظور از عملیات حرارتی بهسازی، دستیابی به ساختار دانه ریز ضمن افزایش تنش تسلیم، چقرمگی و تغییر جزئی سختی آن می‌باشد.
کاربرد:
اجزاء تحت تنش بالا با حداقل ابعاد ممکن از فولادهای بهسازی آلیاژی و غیرآلیاژی ساخته می‌شوند. به عنوان مثال در ساختمان جیگ و فیکسچر اهرم‌های گیرنده از فولادهای بهسازی ساخته می‌شود.
روشها:
عملیات حرارتی بهسازی طبق مراحل زیر انجام می‌گیرد.
- گرم کردن تا دمای سختکاری و کونچ (اصول سختکاری که قبلا گفته شده است در اینجا نیز صادق است) و
- برگشت در دمای بالا.
انتخاب فولادهای بهسازی:
انتخاب فولادهای بهسازی بستگی به سطح مقطع و تنش تسلیم یا چقرمگی مطلوب دارد.
فولادهای بهسازی غیرآلیاژی در مقاطع بزرگ بهسازی عمقی و سرتاسری نمی‌شود، زیرا سرعت خنک کاری بحرانی در داخل قطعه کار قابل دستیابی نیست. بدین جهت در مقاطع بزرگ و بارگذاری‌های بالا از فولادهای بهسازی آلیاژی استفاده می‌شود.
|
جدول 1: عملیات حرارتی فولادهای بهسازی |
||||||
| دمای برگشت
درجه سانتیگراد |
دمای سختکاری
درجه سانتیگراد |
دمای بازپخت نرمال
درجه سانتیگراد |
سختی بازپخت نرم
HB 30 |
دمای بازپخت نرم
درجه سانتیگراد |
مشخصه کوتاه طبق
DIN 17006 |
شماره مواد |
| 550…660 | 860…890 | 880…910 | 156 | 650…700 | C 22 | 1.0402 |
| 550…660 | 820…850 | 840…870 | 207 | 650…700 | Ck 45 | 1.1191 |
| 540…680 | 830…860 | 850…880 | 248 | 650…700 | 30 CrNiMo 8 | 1.6580 |
| 540…680 | 820…850 | 840…880 | 217 | 680…720 | 42 CrMo 4 | 1.7225 |
|
جدول 2: ارتباط استحکام کششی و ازدیاد طول نسبی با سطح مقطع |
|||||||||
| ازدیاد طول نسبی به % در ضخامتهای | استحکام کششی به N/mm2 در ضخامتهای | مشخصه کوتاه طبق
DIN 17006 |
شماره مواد |
||||||
| …100
…180 mm |
…41
…100 mm |
…17
…40 mm |
…16mm | …100
…180 mm |
…41
…100 mm |
…17
…40 mm |
… 16 mm | ||
| – | – | 22 | 20 | – | – | 490…640 | 540…690 | C 22 | 1.0402 |
| – | 17 | 16 | 14 | – | 620…760 | 660…800 | 700…840 | Ck 45 | 1.1191 |
| 11 | 10 | 9 | 9 | 980…1180 | 1080…1270 | 1230…1180 | 1230…1420 | 30 CrNiMo 8 | 1.6580 |
| 13 | 12 | 11 | 10 | 780…930 | 880…1080 | 980…1180 | 1080…1270 | 42 CrMo 4 | 1.7225 |
